Blog: “Ben je dom of zo?” Hoe zet je rekenmotivatie aan?

Geschreven door: Annemiek Roelen

Kinderen die ik rekenbegeleiding geef vertellen over rekenen dat ze het niet leuk, saai of moeilijk vinden. Ze zeggen bijvoorbeeld: “Ik heb er geen zin in”, “Ik haat minsommen” of “Ik ben gelukkig als ik niet hoef te rekenen”. Soms tekenen ze het ook; zo zag ik een verkeersbord ‘verboden in te rijden’ aangepast naar ‘verboden te rekenen’ of grote kruizen door de rekenopgaven.

Weglekken rekenenergie

In het algemeen krijg je bij succes meer zin en motivatie om te rekenen. Wanneer je als leerling het kolomsgewijs rekenen eindelijk begrijpt, die moeilijke tafelsommen nu wél kan onthouden of cijferend optellen met inwisselen lukt, geeft dat een blij en tevreden gevoel.

Daarentegen geeft het keer op keer maken van rekenfouten en het niet begrijpen van de lesstof geen rekenenergie. En al helemaal niet als klasgenoten dan zeggen: “Ben je dom of zo?”, “Wat doe jij een makkelijke som” of “Ben je daar pas?” Dit soort opmerkingen komen keihard aan, je wordt gekwetst, je voelt je dom, je schaamt je.

Faalangst

De reacties hierop zijn verschillend van aard; terugtrekkend gedrag, negeren dat het gezegd is of juist zichzelf teveel gaan overschatten. Wegdromen bij het rekenwerk of vermijdingsgedrag vertonen zoals een langdurig en veelvuldig toiletbezoek, het eindeloos slijpen van een potloodpunt of door de klas lopen voor kladpapier (wat er misschien al ligt).  De rekenmotivatie verdwijnt. Het rekenen wordt een berg, waar de leerling zó tegenop ziet dat buikpijn- of andere fysieke klachten kunnen optreden.

Aanzetten van de rekenmotivatie

Belangrijk is om dan een nieuwe weg in te slaan, letterlijk opnieuw beginnen. Hoe je dat kunt doen?

• Aansluiten bij de hobby van een kind, bijvoorbeeld voetballen of tekenen. Om een penalty te schieten moet je super veel oefenen, telkens opnieuw. De bal gaat meters ver naast of over, anderen lachen misschien, maar jij zet door. Bij het tekenen van bijvoorbeeld een leeuw lukt dat niet in een keer, je hebt precisie nodig, herhaald oefenen en doorzettingsvermogen, ook als een ander iets negatiefs over je tekening zegt. Zo is het ook bij rekenen!

• Pauzes inlassen tijdens het oefenen van rekenonderdelen, in kleinere stukken opdelen en telkens als een klein doel hierin behaald is dit vieren!
  

• Starten met rekenonderdelen die al lukken en vanuit dit succes een nieuw rekenonderdeel aanbieden.

Bijdrage van de leerkracht én de klas

Dit betekent dat je als leerkracht de rekenbeleving van je leerlingen moet kennen. Door er samen over te praten, te tekenen en uit te wisselen. Vaak worden onaardige dingen tegen elkaar gezegd buiten het zicht van de leerkracht om. Des te belangrijker is het dat er in de klas tijd en gelegenheid is waarin de kinderen met de docent kunnen delen hoe het gaat.

Wanneer, hoe klein ook, er een negatieve opmerking in de klas wordt gemaakt over een leerprestatie van een medeleerling, is het belangrijk om daar direct tijd voor vrij te maken. Om samen met de klas te werken aan leren leren en hoe dit verschilt per leerling. Iedereen doet mee en hoort erbij!

Meer info: www.hetabc.nl/rekenen
Of neem direct contact op met: Annemiek Roelen, Onderwijsadviseur Rekenen & Wiskunde